Nieuws

Duurzame veestapel: 25e koe bereikt mijlpaal van 100.000 kilogram melk

Gepubliceerd op
27 november 2023

Afgelopen maand heeft op het bedrijf van Maurice en Ankie van Erp de 25e koe de grens van 100.000 kg melk gepasseerd. Hoewel het tegenwoordig niet meer zo'n unieke mijpaal is, blijft dit toch een bijzondere gebeurtenis. En zeker wanneer dit al de 25e koe op dit bedrijf is. Een duurzame veestapel staat dan ook hoog in het vaandel bij deze ondernemers.

Hoe krijg je oudere koeien met een hogere levensproductie?

‘Weinig jongvee,’ geeft Maurice direct als antwoord. ‘Minder jongvee zorgt ervoor dat je wel zuiniger 'moet' zijn op je melkkoeien, omdat er simpelweg geen vervanging klaar staat. Dit betekent dat je wat meer geduld moet hebben. Een koe één, twee of soms drie keer extra moet insemineren om haar toch maar drachtig te krijgen, waardoor ze een lactatie langer mee kan gaan. Je moet daarnaast geduld op kunnen brengen met een vaars die rustig opstart en een lagere lactatiewaarde laat zien. Best kans dat deze dieren je na een of twee jaar positief verrassen; als deze dieren al voortijdig hebt uitgeselecteerd, was je daar nooit achtergekomen.’

Beenwerk, beenwerk, beenwerk

Koeien die langer meegaan, moeten dit natuurlijk ook wel aan kunnen. Hierbij is het motto van Maurice; het belangrijkste is beenwerk, daarna beenwerk en als derde beenwerk! Een koe die niet goed loopt zal ook niet goed vreten en drink, minder melk geven, eerder in een negatieve energiebalans komen wat ook weer tot andere problemen kan leiden. Een goed beenwerk staat daarom met stip bovenaan. Hierbij maakt Maurice bij de stierkeuze al bijna 30 jaar gebruik van het triple-A-systeem. Het is een kwestie van goede combinaties maken. Waar het bij de koe ontbreekt, moet aangevuld worden door de stier die gekozen wordt.

Persistente melkproductie

Op het bedrijf wordt al jaren scherp op eiwit gevoerd in het rantsoen met een gemiddelde van rond de 150 gram ruw eiwit per kilogram droge stof. Door terughoudend te zijn met eiwit in het begin van de lactatie pieken de koeien minder qua melkproductie, maar hierdoor laten de ze wel een vlakkere lactatiecurve zien. Deze koeien houden het vaak langer vol. Hierdoor zijn de koeien persistenter wat ook zorgt voor minder schommelingen in de conditiescore. En is het voor de koeien ook makkelijker vol te houden dan bij een lactatiecurve met een hoge piek, waarbij vaak een sterkere negatieve energiebalans aan het begin lactatie te zien is.

Oudere koeien is minder methaan

Naast het sturen op eiwit is het reduceren van de methaanemissie een belangrijk doel binnen het project Koeien & Kansen. Dit kan bijvoorbeeld door te kiezen voor een andere maaistrategie, bijproducten of samenstelling van het mengvoer. Het verhogen van de levensproductie zorgt voor minder methaanemissie per kilogram melk op het bedrijf. Oudere koeien hebben vaak een hogere voerefficiëntie en er is minder jongvee nodig voor vervanging. Valacon Dairy becijferde in 2014 al dat bij 6 maanden extra levensduur met de daarbij verminderde jongveeopfok de methaanemissie met 16% gereduceerd wordt.

Knappe prestatie

Het realiseren van een hogere levensduur van de koeien kent vele positieve aspecten. Maurice stuurt op een zo laag mogelijk vervangingspercentage in plaats van een optimaal vervangingspercentage, die ligt tussen de 15 en 20%. Hij doet er alles aan om het verloop van de veestapel zo stabiel mogelijk te houden. Daarbij passen oudere koeien met een hogere levensproductie. Dit streven sluit mooi aan bij de maatschappelijke discussie, waarin meer en meer gekeken wordt naar de levensduur van het melkvee. Natuurlijk zijn er ook nadelen en uitdagingen te benoemen. Zo is het risico op problemen groter bij oudere koeien, wat kan leiden tot meer antibiotica ebruik, meer werk en meer gedwongen afvoer van koeien. Alhoewel minder jongvee aanhouden een belangrijke effectieve eerste stap kan zijn om een langere levensduur te realiseren moeten daarbij de andere randvoorwaarden wel ook op orde zijn. Dit betekent goede huisvesting, goed rantsoen, transitiemanagement en bovenal een ondernemer met oog en zorg voor zijn vee. In de praktijk blijkt wel dat Maurice dat in de vingers heeft. Hij signaleert op tijd de problemen en weet op het juiste moment in te grijpen. Hij heeft niet voor niets met 25 koeien de mijlpaal van 100.000 kilogram gehaald. Een knappe prestatie!