Dossier
Klimaat en waterbeheer
De opwarming van de aarde heeft mogelijk grote gevolgen, die voor een deel moeilijk te voorspellen zijn. Waarschijnlijk zien we in de toekomst meer weersextremen, terwijl meer dan de helft van de bevolking leeft in gebieden die kwetsbaar zijn voor klimaatverandering.
Effecten worden waargenomen in een stijgende zeespiegel. Dit komt deels doordat het zeewater uitzet naarmate het opwarmt. De zeespiegel stijgt ook doordat de ijskappen smelten en – in mindere mate – doordat berggletsjers terugtrekken. Klimaatverandering heeft ook enorme consequenties voor eilanden en landen met lange, lage kustlijnen die niet de middelen hebben om zich te beschermen
De gevolgen van klimaatverandering zijn zichtbaar in o.a., verzilting, stijgende waterniveaus, droogte en verwoestijning, maar ook in stedelijke klimaten. Klimaatverandering heeft een diepgaande invloed op voedselproductie en gezondheid in de wereld.
Nieuws over klimaat en waterbeheer
-
Bevloeiing voor herstel watersysteem 't Klooster als gebiedsgerichte aanpak voor klimaatadaptatie
24 maart 2023 - Nieuws - In opdracht van Waterschap Rijn en IJssel voerde Agro-innovatiecentrum De Marke en WUR in 2022 in het waterwingebied ’t Klooster een wetenschappelijk én veldexperiment uit, waarbij in de winterperiode landbouwpercelen van melkveehouders bevloeid zijn om de grondwatervoorraad aan te vullen en droogteschade te verminderen. In dit artikel leest u de bevindingen. -
Groen licht voor Delta Climate Center in Vlissingen
16 februari 2023 - Nieuws - Wageningen University & Research (WUR) is een van de zes oprichters van het Delta Climate Center (DCC), dat medio 2023 van start gaat in Vlissingen. Het plan daarvoor is afgelopen week aangeboden aan de Tweede Kamer, de Provinciale Staten en de gemeenteraad van Vlissingen. -
Lessen leren uit metingen van nitraat in grondwater
22 augustus 2022 - Nieuws - In Koeien & Kansen worden jaarlijks metingen gedaan van nitraatgehaltes in het grondwater. Deze metingen zijn in eerste instantie bedoeld om een algemeen beeld te krijgen van de ontwikkeling op de melkveebedrijven met derogatie, omdat 16 metingen per bedrijf onvoldoende zijn om de situatie op het bedrijf zelf goed in beeld te krijgen. Een analyse op basis van alle beschikbare gegevens op bedrijf van Koeien & Kansen-deelnemer Adrian houbraken levert niettemin herkenbare en nuttige inzichten op. -
Toekomstige ecosystemen steeds dorstiger door klimaatverandering
5 juli 2022 - Nieuws - Een nieuwe studie toont aan dat toekomstige ecosysteemfuncties steeds afhankelijker zullen worden van de beschikbaarheid van water. Aan de hand van simulaties met de modernste klimaatmodellen zijn verschillende "hotspot-regio's" gevonden waar ecosystemen sterk te lijden hebben onder het toenemend watertekort. Daartoe horen Centraal-Europa, de Amazone en West-Rusland. Deze hotspots worden in de toekomst minder gezond en productief. Het aanwijzen van dergelijke regio's is van essentieel belang: gezonde ecosystemen zijn van vitaal belang voor het leven van de mens, omdat zij noodzakelijke diensten leveren zoals voedsel- en waterzekerheid, vastlegging van kooldioxide (CO2) en koeling door verdamping. -
Wat is de invloed van bosherstel op watercycli?
12 mei 2022 - Nieuws - Bosherstel is een doeltreffende manier om koolstof in de atmosfeer op te slaan en klimaatverandering tegen te gaan. Er bestaan veel initiatieven om het bosoppervlak op de wereld te vergroten. De invloed hiervan op watervoorraden wordt echter nog onvoldoende begrepen. Bosherstel zal plaatselijk voor meer verdamping zorgen. Maar de invloed op neerslag reikt veel verder dan landsgrenzen, of zelfs buiten continenten: bosherstel in het Amazonegebied kan bijvoorbeeld gevolgen hebben voor regenval in Europa en Oost-Azië. Een nieuwe studie onder leiding van Wageningen University & Research heeft de impact berekend van grootschalig bosherstel op watercycli, en op de mondiale beschikbaarheid van water. -
Tropische vegetatie profiteert minder van atmosferische CO2-stijging dan gedacht
6 mei 2022 - Nieuws - Het vastleggen van atmosferisch koolstof in tropische vegetatie wordt gezien als een verzachtend effect van de verhoogde atmosferische CO2-concentraties op aarde door toedoen van de mens. Een nieuwe studie toont nu echter aan dat op de lange termijn de tropische vegetatie meer wordt beïnvloed door veranderingen in vocht dan in atmosferische CO2-concentraties. Deze onderzoeksresultaten hebben grote gevolgen voor de ontwikkeling van effectieve strategieën om klimaatverandering tegen te gaan en zijn nu gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Science. -
Overleg buren en waterschap loont
7 januari 2022 - Nieuws - Geert Stevens in Holten zoekt naar een structurele oplossing voor zijn droogteproblemen. Een deeloplossing is het verhogen van het slootpeil in de zomer. Stevens is daarvoor het gesprek met het waterschap en buren aangegaan. Dat resulteerde in een voorgenomen peilverhoging. Daarnaast heeft hij ook andere maatregelen getroffen die bijdragen aan het vermijden van droogteschade binnen zijn bedrijf. -
BedrijfsWaterWijzer helpt Stevens keuzes maken
8 november 2021 - Nieuws - Koeien & Kansen deelnemer Geert Stevens in Holten geeft zijn visie op de BedrijfsWaterWijzer. Het is voor hem een goed hulpmiddel dat helpt om inzicht te krijgen in alle watervraagstukken op zijn bedrijf en in zijn omgeving. Zijn eerste prioriteiten liggen bij de drinkwaterkwaliteit en de waterhuishouding op zijn erf. Ook wil hij op langere termijn aan de slag met maatregelen die bijdragen aan de droogteproblematiek. -
Nederlanders hebben vertrouwen in waterbeheerders, maar dat is niet vanzelfsprekend
27 oktober 2021 - Nieuws - Nederlanders hebben veel vertrouwen in Rijkswaterstaat en de waterschappen, zo blijkt uit onderzoek van Wageningen University & Research. Dit vertrouwen lijkt vooral gebaseerd op de goede reputatie van de waterbeheerders in de historische strijd tegen het water. Ze hebben daarentegen iets minder vertrouwen in het oplossend vermogen van Rijkswaterstaat en de waterschappen ten aanzien van de uitdagingen rond droogte, waterkwaliteit en natuurbeheer. Het vertrouwen in de waterbeheerders is dus niet vanzelfsprekend, en kent verschillende uitdagingen. -
Vernieuwde Klimaateffectatlas biedt schat aan informatie
4 juni 2021 - Nieuws - De Klimaateffectatlas is een belangrijk hulpmiddel voor iedereen die werkt aan de inrichting van Nederland. Meer dan 100 kaarten geven inzicht in de effecten van klimaatverandering. Dankzij een flinke update is de atlas nu handiger in gebruik en is er nog meer informatie te vinden.
Onderzoek naar klimaat en waterbeheer
-
EU Waterrichtlijnen
1 januari 2024 - Project - In dit project wordt onderzoek uitgevoerd naar belasting van het oppervlaktewater met nutriënten en met name fosfaat uit de landbouw, met het oog op het realiseren van de doelstellingen uit de Europse Kaderrichtlijn water. -
Het Ronde Landschap: Landschapsgestuurde klimaatadaptatie - natuur-inclusief en circulair
1 januari 2023 - Project - Wereldwijd is er groeiende aandacht voor nature-based solutions als kansrijke oplossingen ten behoeve van klimaatadaptatie en -mitigatie. Tegelijkertijd staat de teruggang van de biodiversiteit ruim in de belangstelling. Het doel van dit project is om met toepassing van nature-based solutions voor klimaatadaptatie en mitigatie in stad en ommeland de biodiversiteit te vergroten, en voorwaarden te scheppen voor een klimaatrobuuste biodiversiteit. Bij nature-based solutions zien we natuurlijke processen als leidend. -
Nature-based Solutions for Climate Resilient and Circular Food Systems
1 januari 2022 - Project - Op de natuur gebaseerde oplossingen zouden een positieve bijdrage leveren aan de voedselzekerheid bij klimaatverandering. Echter, de kennis die aan deze claim ten grondslag ligt, is versnipperd en onvoldoende aanwezig. Dit project heeft als doel om op de natuur gebaseerde oplossingen beter te begrijpen met oog op voedselsystemen die in gevaar zijn door klimaatverandering. -
Delta's onder druk
1 januari 2022 - Project - Delta’s staan sterk onder druk door klimaatverandering en stedelijke ontwikkeling, terwijl delta’s ook tot de meest vruchtbare/productieve gronden horen. Snelle veranderingen, die voortkomen uit klimaatverandering zoals zeespiegelstijging, verzilting, waterkwaliteitsproblemen, overstromingen, en droogte, maken aanpassing van de landbouwproductie noodzakelijk. Een interdisciplinair onderzoeksteam van WUR werkt op integrale wijze aan duurzame transitiepaden voor de landbouw in delta’s, met als doel om het voedsel systeem adaptief te veranderen om zo bij te dragen aan het duurzame ontwikkelingsdoel ‘SDG Zero Hunger’. -
NKWK nuttig gebruik slib Eems-Dollard
1 januari 2022 - Project - In de Kennis- en Innovatie Agenda’s Deltatechnologie 2018-2021 is het duurzaam gebruik van estuaria, zeeën en oceanen een belangrijk thema. De uitdaging ligt op het ontwikkelen van duurzame economische activiteiten en de betekenis hiervan voor de ruimtelijke planning, veiligheid, emissies en verontreinigen. Een aantal nieuwe accenten wordt beschreven. Eén daarvan betreft: Rendabele toepassingen voor slib uit het Eems estuarium om ecologisch herstel in gang te zetten en tegelijkertijd de economie te stimuleren. Dit project geeft invulling aan dit nieuwe accent als onderdeel van Eco-engineering & Nature-based Solutions. -
Verbetering van de waterproductiviteit in de praktijk (Water-PIP)
23 februari 2021 - Project - Het project "Verbetering van de waterproductiviteit in de praktijk" (Water-PIP) heeft tot doel de verhoging van de waterproductiviteit van gewassen in de DGIS-partnerlanden in Afrika en de regio van het Nabije Oosten en Noord-Afrika (NENA) te vergemakkelijken. -
JCP: Joint Cooperation Programme Bangladesh – Nederland
21 juli 2020 - Project - Het Joint Cooperation Programme Bangladesh - Nederland (JCP) is een vierjarig kennisprogramma, dat werkt aan kennisontwikkeling voor een welvarende delta. Toen in 2018 het Bangladesh Deltaplan 2100 werd goedgekeurd, gaf dit aanleiding tot een nieuw soort onderzoeksvragen die ingingen op de behoefte om meer te weten te komen over wat er in de toekomst gaat gebeuren, en op welke manier het land zich daarop kan voorbereiden. -
3D Droogtediagnose (3DDD)
16 januari 2019 - Project - Om beter te kunnen omgaan met droogte, moeten menselijke invloeden op droogte beter worden begrepen. De huidige kaders voor droogtemonitoring en waterboekhouding zijn gericht op de natuurlijke randvoorwaarden en bieden daarom weinig hulp bij het distilleren van menselijke invloeden op droogte. Dit project combineert inzichten uit de socio-hydrologie en het waterbeheer tot een geheel nieuwe benadering, waarin de studie van watergerelateerde menselijke dimensies (D1), de socio-hydrologische dynamiek (D2) en de structurering van dialogen (D3) tussen actoren worden geïntegreerd.
Bekijk ook de dossiers
-
Bouwen met natuur
Bouwen met natuur (Nature-based Solutions) is een concept waarbij de natuur wordt ingezet om risico’s van klimaatverandering, zoals golfslag en... -
IJsselmeer en Markermeer
Het IJsselmeer, het Markermeer en de Veluwerandmeren worden sterk beïnvloed door regionale economische ontwikkelingen. Bovendien verandert het... -
Nederland in 2120
Klimaatverandering, verstedelijking en biodiversiteit. Een stijgende zeespiegel, extreem weer en toenemende voedselproductie. Het zijn een slechts een... -
Wateroverlast
Het aantal extreme buien, en de hevigheid ervan, neemt toe in Nederland en West-Europa. Wat is hiervan de reden en wat is er tegen te doen? In dit... -
Waddenzee
Het Wagenings onderzoek op en om de Waddenzee is zeer breed en varieert van dijken, mosselbanken en zeehonden, naar vogels, zwerfvuil en kwelders. In...