Nieuws

Co-producten en mest bepalen samen de bemestingswaarde van digestaten

Gepubliceerd op
29 december 2016

Voor digestaat van co-vergisting is geen gemiddelde samenstelling beschikbaar in de adviesbasis bemesting Grasland en Voedergewassen. De samenstelling van een digistaten is zeer wisselend, waardoor het verstandig is om het product eerst te laten analyseren voordat het als meststof het land op gaat. Soms komt het voor dat er geen analyse beschikbaar. Voor deze situaties geeft CBGV nu handvatten om de bemestingswaarde van de stikstof (N) in te schatten, op basis van de co-producten die zijn gebruikt.

Co-vergisting verandert bemestingswaarde

‘Digestaat’ is een algemene benaming voor organische meststoffen afkomstig uit vergistingsinstallaties voor de productie van biogas. Om de gasopbrengst te verhogen worden vaak koolstofrijke, meestal plantaardige, producten toegevoegd. Dit wordt "co-vergisting" genoemd. De co-vergisting zelf èn de toegevoegde producten veranderen de samenstelling en de bemestingswaarde van het digestaat zodat die niet meer vergelijkbaar is met de ingaande  mest. In de praktijk worden er veel verschillende soorten en hoeveelheden co-producten gebruikt. Daarom is er geen standaard samenstelling of bemestende waarde te geven van een digestaat, waar dat voor andere mestsoorten wel het geval is in de adviesbasis bemesting <link>. Voor een juist gebruik van digestaat is sterk aan te raden om eerst een monster te laten onderzoeken. Toch kan het gebeuren dat er van een partij geen analyse beschikbaar is op het moment dat het uitgereden wordt. Dan is de bemestende waarde van de stikstof in het product wel te benaderen als bekend is welke en hoeveel co-producten aan de mest zijn toegevoegd.

Inschatting van N bemestingswaarde

Bij het proces waaruit het gas ontstaat, (co-)vergisting, wordt organische stof afgebroken. De N in organische stof komt hierbij  vrij. Van de plantaardige co-producten mag er verwacht worden dat er bij co-vergisting ongeveer net zoveel N vrij komt als bij vertering in dieren, ongeveer 80%. Uit de mest is een deel van de goed afbreekbare organische stof al afgebroken door diezelfde dieren en is de afbraak bij vergisting lager. Van de organische fractie in mest wordt verwacht dat bij herkauwers nog 25 tot 30% en bij eenmagigen (varkens) nog 65-70% wordt afgebroken. Alle minerale N in mest blijft behouden tijdens de co-vergisting. De minerale en de afgebroken organische stikstof dragen bij aan de N-werking van het digestaat. Onderstaande tabel vermeldt de ingeschatte samenstelling en N-werking na vergisting. Als vervolgens bekend is welk aandelen mest en co-producten in het digestaat zitten, kan de N werking van het digestaat berekend worden door de N-werkingen proportioneel mee te nemen:

Tabel 1 Samenstelling en N-werking van afzonderlijke co-producten en mest na vergisting
Tabel 1 Samenstelling en N-werking van afzonderlijke co-producten en mest na vergisting

Voorbeeldberekening

Een digestaat is gemaakt door vergisting van 20 ton rundveedrijfmest, 2 ton voeraardappelen en 3,5 ton snijmais. Met de N-gehaltes en N-werkingen uit Tabel 1 wordt de totale hoeveelheid N in deze partij 103,7 kg N, de N-werkingscoefficient 59 % en de totale werkzame N 60,7 kg N.

Voorbeeldberekening
Voorbeeldberekening

Meer informatie

Meer over dit onderwerp kunt u lezen in een notitie op de website www.bemestingsadvies.nl. In december 2016 zal een paragraaf in de bemestingsadviesbasis worden opgenomen over dit onderwerp. Deze notitie is hieronder te downloaden: